Uchwałę ws. udzielenia 850 tys. zł pomocy finansowej gminie Zbrosławice na realizację zadania pn. "Odtworzenie basenu roznosu Sztolni Fryderyk oraz wykonanie ścieżki przyrodniczo–dydaktycznej wzdłuż cieku Drama wraz z parkingiem" - przyjął na poniedziałkowej sesji Sejmik Województwa Śląskiego.
W ostatnich latach przy wsparciu władz regionu rozwiązano już problem kilkudziesięciometrowego zapadliska przy wylocie Głębokiej Sztolni Fryderyk, która odprowadza wodę z tarnogórskich podziemi. Wykonano też konserwację zabytkowego portalu wylotu sztolni, nazywanego Bramą Gwarków.
Pomógł w tym unijny projekt dot. renowacji obiektów dziedzictwa kulturowego. W projekcie opiekujące się tarnogórskimi podziemiami Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej było liderem, a za aspekty techniczne odpowiadało Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, będące wspólną instytucją kultury miasta Zabrze i samorządu woj. śląskiego.
Jak zaznaczono w uzasadnieniu poniedziałkowej uchwały, gmina Zbrosławice wyłoniła wykonawcę zmian w miejscowych planach zagospodarowania sołectw Zbrosławice i Ptakowice, na granicy których leży ten teren. "Gmina stara się pozyskać na własność działki, na których zlokalizowana będzie ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna oraz parking dla turystów" - dodano.
Zobacz również:
W 2020 r. gmina Zbrosławice w ramach udzielonej przez Sejmik Woj. śląskiego dotacji 150 tys. zł opracowała dokumentację projektową oraz wykonała wstępne prace, w tym oczyszczanie terenu i wycinkę samosiewów.
"Udzielenie przez woj. śląskie w bieżącym roku pomocy finansowej w kwocie 850 tys. zł umożliwi zapłatę za II etap dokumentacji, poniesienie kosztów usługi inwestora zastępczego/inwestora nadzoru budowlanego i kosztów nadzoru autorskiego projektanta oraz wykonanie: muru oporowego wzdłuż basenu, ścieżki przyrodniczo-dydaktycznej oraz parkingu wraz ze zjazdem z drogi powiatowej" - podano.
Uruchomiona w 1834 r. Głęboka Sztolnia Fryderyk do dziś odprowadza wodę z tarnogórskich podziemi. Główny jej odcinek ma ponad 4,5 km długości, a wraz z odnogami ciągnie się przez prawie 17 km. Niedaleko od jej wylotu znajduje się Sztolnia Czarnego Pstrąga - niewielki fragment sztolni Fryderyk udostępniony od 1957 r. jako trasa turystyczna - pokonywana łodziami podziemna.
Liczącą ok. 600 metrów Sztolnia Czarnego Pstrąga znajduje się na terenie Parku Repeckiego. Przebiega na głębokości ok. 30 metrów, na którą dociera się ciasnymi spiralnymi schodami dwóch szybów: Sylwester i Ewa. Woda w sztolni ma głębokość od 80 cm do 150 cm i temperaturę 6 stopni Celsjusza.
Zarządzające tym obiektem Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej opiekuje się też położoną kilka kilometrów dalej, działającą od 1976 r. Zabytkową Kopalnią Srebra. Od 2017 r. tarnogórskie podziemia - z obiema głównymi obiektami turystycznymi - dzięki staraniom stowarzyszenia znajdują się na liście UNESCO.
Obecnie organizacja w związku z ograniczeniami epidemicznymi apeluje o wsparcie finansowe. Przed kilkoma dniami poinformowała o wyczerpywaniu się jego oszczędności i perspektywie ogłoszenia w ciągu miesiąca upadłości. Również w poniedziałek radni woj. jednogłośnie przyjęli apel o wpisanie tarnogórskich podziemnych zabytków górniczych z listy światowego dziedzictwa UNESCO do ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów, m.in. Kopalni Soli "Bochnia" i "Wieliczka" oraz Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu.
Jak zaakcentowali w apelu radni, tarnogórski kompleks to "największy, najbardziej znaczący i najbardziej reprezentatywny w Polsce zespół podziemi historycznych kopalń rud ołowiu, srebra i cynku oraz zintegrowany podziemny system gospodarowania wodą, który zawiera pionierski system zaopatrywania w wodę, największy tego typu na świecie".
Czytaj więcej:
