Baranek paschalny w judaizmie upamiętnia kres niewoli egipskiej. Chrześcijanom uosabia mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa – Baranka Bożego, który gładzi grzechy świata. Jego wizerunki są obecne niemal w każdym kościele naszej diecezji. Z uwagi na szczególne odniesienie ich treści ideowych do sakramentu Eucharystii zdobią przede wszystkim ołtarze i tabernakula. Ale można je też napotkać w witrażach, portalach, zwornikach sklepień, a niekiedy nawet na elewacjach.

Ofiarny i zwycięski

Taki właśnie przykład można podziwiać w szczytowej partii fasady parkowego kościoła Dobrego Pasterza (filia parafii Chrystusa Króla w Świerklańcu). Stojąc przed głównym wejściem, warto spojrzeć wysoko w górę, gdzie projektant świątyni, architekt Julius Raschsdorff, przewidział miejsce dla kunsztownej płaskorzeźby Baranka Bożego. Przedstawiono Go w pozycji stojącej, z chorągwią ze znakiem krzyża, co zgodnie z tradycją od czasu zwycięstwa cesarza Konstantyna nad pogaństwem wyraża tryumf Zmartwychwstałego. Natomiast zwrócona do tyłu głowa w sensie kosmicznej reminiscencji interpretowana jest jako symbol powrotu do nowego życia, które zaczyna rozwijać się na wiosnę. Czas ten oznacza nie tylko zwrot w życiu przyrody, lecz także – dzięki uroczystości Wielkanocy – zmianę w życiu dusz: zostają odnowione pamiątką męki i zmartwychwstania Chrystusa Baranka, opromienione prawdziwym Światłem świata, ogrzane przez wschodzące Słońce sprawiedliwości. Płaskorzeźba Baranka Bożego zdobi też antepedium posoborowego ołtarza autorstwa architekta Andrzeja Grzybowskiego w bazylice Matki Bożej Pokornej w Rudach. To przedstawienie łączące ideę tryumfu i ofiary Eucharystycznej, dokonującej się w każdej Mszy św. W aureolę wokół głowy baranka wkomponowano monogram Chrystusa.

Pełen chwały

Nieco odmienny w treści wizerunek znajduje się w gliwickiej katedrze. Ostrołukowe nadświetle nad drzwiami wejścia głównego wypełnia tu witraż „Adoracja Baranka Bożego”. Przedstawiona na nim scena nawiązuje do wizji św. Jana Apostoła, który w księdze Apokalipsy wspomina o zwoju siedemkroć zapieczętowanym i hołdzie oddawanym Barankowi. Na witrażowej kompozycji Baranek spoczywa w pozycji leżącej na księdze, którą tylko On godzien jest otworzyć. Po bokach klęczą dwaj aniołowie, podtrzymujący wstęgę z inskrypcją „Ecce Agnus Dei”. Dodatkowych treści znaczeniowych całemu przedstawieniu dodaje jego symboliczna lokalizacja w głównym wejściu do świątyni. Wszak Chrystus – Baranek Boży powiedział o sobie także: „Ja jestem bramą” (por. J 10,7). Autorka jest konserwatorem zabytków diecezji gliwickiej.