Nowy numer 39/2023 Archiwum

Cieśla z Nazaretu i rzeźbiarz z Bytomia

Wiele bytomskich i zabrzańskich kościołów z I poł. XX w. zdobią dzieła Franza Schinka.

O życiu artysty wiemy niewiele. Z miejskich archiwaliów Bytomia (Adreßbuch Beuthen O/S. 1937) wynika, że mieszkał przy Hindenburgstr. 11 (dziś to ul. Wrocławska). Był uczniem słynnego Matthiasa Beule z Grevenbrück (1877–1921), absolwenta ASP w Dusseldorfie, który od 1912 r. mieszkał i tworzył w Bytomiu, prowadząc warsztat sztuki kościelnej. To tu powstało wyposażenie fundowanych w początkach XX w. ogromnych kościołów: św. Pawła Apostoła w Rudzie Śląskiej-Nowym Bytomiu, MB Różańcowej w Świętochłowicach-Chropaczowie i św. Jacka w Bytomiu-Rozbarku, w stylach historyzujących (neoromanizm, neogotyk) przekształconych wpływami secesji i funkcjonalizmu. Przeniknięty tymi wzorcami Schink tworzył później wiele autorskich dzieł – m.in. dwa związane z św. Józefem.

W Rokitnicy i Bytomiu

Boczny ołtarz (1926 r.) w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Zabrzu-Rokitnicy przedstawia wspartego na pile św. Józefa z kilkuletnim Jezusem z bukietem róż (symbol Jego przyszłej zbawczej męki). Napis na cokole „ALTARE PRIVILEGIATUM” (ołtarz uprzywilejowany) informuje, że jest to ołtarz, na którym sprawowanie Eucharystii wiązało się z otrzymaniem odpustów nadawanych przez Stolicę Apostolską lub z pozwoleniem na odprawianie specjalnych Mszy wotywnych. Boczne filary zdobią figury św. Piotra i Pawła. W zwieńczeniu anioły trzymają ozdobny kartusz z napisem: „ST. JOSEF ORA PRO NOBIS”. W mensie są relikwie św. Symplicjusza I. W 1990 r. obiekt odrestaurował Stanisław Szmuc z Krakowa. Godne uwagi w tej świątyni są dwa inne dzieła Schinka: zdobiona płaskorzeźbami chrzcielnica (1928 r.) w kształcie kielicha z pokrywą i dwumetrowa figura Chrystusa Cierpiącego (1933 r.) w kaplicy w tylnej części kościoła. Kolejne przedstawienie Opiekuna Świętej Rodziny z kilkuletnim Jezusem można podziwiać w kościele św. Józefa Robotnika w Bytomiu. Rzeźba ta wraz z aniołami pochodzi z dawnego kościoła parafialnego w Bytomiu-Dąbrowie, gdzie stanowiła centrum ołtarza głównego, uzupełnionego polichromiami ściennymi, od dnia jego poświęcenia 23 stycznia 1929 r.

Inne dzieła w diecezji

Rzeźby Schinka są m. in. w kościele Bożego Ciała w Bytomiu-Miechowicach: to ołtarz MB Bolesnej (1928 r.), MB Różańcowej (1930 r.) i wisząca ambona (1928 r.). To także ołtarz główny w formie tryptyku w kościele św. Jadwigi w Zabrzu i niemal wszystkie rzeźby w kościele Chrystusa Króla w Stolarzowicach. Ciekawostką z uwagi na materiał jest wykonana z piaskowca Grupa Ukrzyżowania przy kościele Trójcy Świętej w Bytomiu wzniesiona w miejscu ołtarza głównego dawnej kaplicy cmentarnej z fundacji hr. Hugona Henckel von Donnersmarck, zburzonej w 1878 r. Autorka jest konserwatorem zabytków diecezji gliwickiej.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Wyraź swoją opinię

napisz do redakcji:

gosc@gosc.pl

podziel się

Zapisane na później

Pobieranie listy

Quantcast