Symbole wezwań Litanii Loretańskiej są pomocą w medytacji jej treści.
Modlitwa ta zawiera w sobie kilkadziesiąt określeń Maryi, ukształtowanych w miarę odkrywania Jej zasług i przywilejów. Będąc wyrazem wiary opartej na Piśmie Świętym, niosą bogactwo teologiczne i są inspiracją maryjnej symboliki w sztuce.
Chór pełen modlitwy
Jednym z piękniejszych przykładów jest balustrada chóru muzycznego w kościele Wszystkich Świętych w Gliwicach, przebudowanego w czasie generalnego remontu świątyni (1929–1942).
W projekt i realizację był zaangażowany gliwicki rzeźbiarz Hanns Breitenbach i jego żona Friedel (zd. Josefek), której talent plastyczny znamy też z intarsji szaf zakrystyjnych. Symbole i wezwania wpisano w kolejne przęsła balustrady, nadając im układ złoto-brązowej szachownicy. Proste, graficzne znaki, zwielokrotnione w powtarzalnym rytmie, w ostatecznym wyrazie plastycznym wspaniale oddają charakter modlitwy litanijnej. W centrum tej oryginalnej kompozycji jest XVII-wieczny kartusz z herbem nadanym miastu przez cesarza Ferdynanda II po pamiętnej obronie Gliwic przed duńskimi wojskami Mansfelda w 1626 r., przypisywanej cudownej interwencji Najświętszej Maryi Panny. W symbolice całej balustrady można zatem dostrzec hołd wdzięczności kolejnego pokolenia gliwiczan wobec Boga, któremu w tejże świątyni ich przodkowie podczas oblężenia miasta złożyli uroczyste śluby odbywania corocznych pielgrzymek do Matki Bożej na Jasną Górę.
Dwie Wieże
Symbole z litanii pojawiają się czasem w miejscach nietypowych. W ołtarzu przedsoborowym w kościele Najświętszego Serca Pan Jezusa w Koszęcinie są na tzw. uszakach (elementy dekoracyjne po bokach nastawy). Wśród ornamentów florystycznych widnieje Wieża Dawida i Wieża z kości słoniowej. Pierwszy symbol odwołuje się do warownej budowli na Syjonie: wszak Maryja to potężna obrona przeciw szatanowi i piekłu. Drugi wskazuje na Jej nieporównywalną z niczym wartość: w kulturze Wschodu kość słoniowa była znakiem ponadprzeciętnego piękna, mądrości i oblubieńczej czystości. Skąd te motywy w ołtarzu dedykowanym Najświętszemu Sercu Pana Jezusa? Jego obraz otaczają święci różnych epok: Małgorzata Maria Alacoque (1647–1690), francuska mistyczka, której objawienia zapoczątkowały kult w znanej nam formie, a także Franciszek Salezy (1567–1622), Gertruda z Helft (1256–1302) i Bernard z Clairvaux (1090–1153) – żyjący wcześniej czciciele Bożej Miłości objawionej w przebitym Sercu Zbawiciela. Najwyraźniej twórcy ołtarza uznali, że nie mogło w nim zabraknąć miejsca dla Tej, która Go pod sercem nosiła.
Autorka jest konserwatorem zabytków diecezji gliwickiej.
Wyraź swoją opinię
napisz do redakcji:
gosc@gosc.plpodziel się