Kompleks zabytkowych kopalń zabrzańskich został 109. pomnikiem historii w Polsce i 6. w województwie śląskim.
Decyzję Prezydenta RP głoszono w trakcie obchodzonej w ostatni weekend w Zabrzu 98. rocznicy nadania praw miejskich.
Wniosek o uznanie zabrzańskich kopalń za pomnik historii miasto Zabrze oraz zabrzańskie Muzeum Górnictwa Węglowego złożyły w 2017 roku. Wniosek ten został zaaprobowany przez Prezydenta RP 14 lipca.
W skład uznanego za pomnik historii zespołu wchodzą trzy powiązane historycznie kompleksy: kopalnia Królowa Luiza - jedna z dwóch pierwszych (z końca XVIII w.), a zarazem najstarsza zachowana kopalnia węgla kamiennego w regionie i kraju, Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna - najdłuższa w Europie budowla inżynieryjna związana z górnictwem węgla kamiennego o charakterze transportowo-odwadniającym (drążona od końca XVIII w.), a także kopalnia Guido - założona w poł. XIX w. kopalnia prywatna.
Współprowadzone przez samorządy miasta i województwa Muzeum Górnictwa Węglowego od ponad dekady działa na rzecz zachowania i udostępnienia wszystkich tych obiektów.
Podziemna trasa wodna. sztolnialuiza.plW województwie śląskim znajduje się ponadto 5 innych obiektów uznanych za pomniki historii: Jasna Góra, podziemia zabytkowej Kopalni Rud Srebronośnych oraz Sztolni Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach (także na liście UNESCO), katowickie osiedle robotnicze Nikiszowiec oraz gmach Sejmu Śląskiego z zespołem katedralnym, a także zabytkowy zespół Radiostacji w Gliwicach.