Ślad po synagodze

Podczas robót ziemnych, podjętych przez Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w ramach modernizacji sieci ciepłowniczej, natrafiono na fragmenty ceglanych i kamiennych murów.

Pracownicy Muzeum Górnośląskiego, prowadzący w tym miejscu ratownicze badania archeologiczne, zidentyfikowali je jako fundamenty synagogi z 1869 roku. Jak zaznaczają, jest to pierwszy namacalny dowód istnienia tego obiektu, poza istniejącą dokumentacją na ten temat.

  Synagoga w Bytomiu www.sztetl.org.pl Bytomska synagoga znajdowała się przy pl. Grunwaldzkim (dawniej Friedrich Wilhelm Platz). Wybudowana była w stylu mauretańskim, później rozbudowana.

Podczas nocy kryształowej, z 9 na 10 listopada 1938 r., została spalona, a następnie jej ruiny rozebrane.

Pożydowskim dziedzictwem w Bytomiu są cmentarz przy ul. Piekarskiej i pamiątkowa tablica na pl. Grunwaldzkim, gdzie stała synagoga. A gdzie teraz natrafiono na jej pozostałości. Odnaleziony fragment ceglanych i kamiennych konstrukcji, prawdopodobnie pozyskanych z rozbiórki innych budynków miasta, co - jak podkreślają archeolodzy - było częstą praktyką. Odkrycie zostanie teraz udokumentowane i naukowo opracowane.

W ubiegłym roku na wystawie w Muzeum Górnośląskim można było zobaczyć wyniesioną ze zgliszczy bytomskiej synagogi kipę (tradycyjne nakrycie głowy pobożnych Żydów) należącą do Samuela Hirscha, bytomskiego Żyda. Jako świadectwo Holokaustu najpierw trafiła do Izraela. W 1994 roku Samuel Hirsch podarował ją bytomskiemu muzeum.