O tym trzeba rozmawiać

W 70. rocznicę wydarzeń w Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach 26 stycznia odbyło się spotkanie upamiętniające połączone z koncertem zespołu z Państwowej Szkoły Muzycznej. - Istotne jest to, by na wielu płaszczyznach o tym temacie dyskutować, bo zbyt szybko w niektórym momentach utarły się pewne ścieżki myślenia o Tragedii Górnośląskiej - mówił we wprowadzeniu do spotkania Rafał Bartek.

Najważniejsze wydarzenia i skomplikowany kontekst społeczno-kulturowo-polityczny przedstawił Sebastian Rosenbaum, historyk z katowickiego oddziału IPN. Mówił m.in. o potrzebie definicji, czym była Tragedia Górnośląska i czy dotyczyła tylko mieszkańców niemieckiej, czy także polskiej części przedwojennego Śląska.

  Plakat organizatora Klaudia Cwołek /Foto Gość Bo to nie tylko wywózki do łagrów, ale także mordy na miejscu, liczne gwałty, o których stosunkowo najmniej się mówi, demontaż majątku i uderzenie w podstawy ekonomiczne regionu. Zwrócił też uwagę na tragedie związane z tworzeniem aparatów represji przez polskie władze wtedy nie do końca jeszcze komunistyczne i utworzenie obozów ubeckich w Świętochłowicach-Zgodzie, Mysłowicach i Łambinowicach.

Róża Gillner podczas deportacji mężczyzn, w tym jej ojca i krewnych, miała niespełna 12 lat. Zapamiętała, jak szli w jej rodzinnej Ostropie. Ten pochód do dziś kojarzy się jej  z tłumną procesją. Ojciec pani Róży miał szczęście wrócić ze Związku Sowieckiego, ale o tym, co przeżył, nie rozmawiano. W niedzielę 22 lutego o 11.00 w kościele w Gliwicach-Ostropie będzie sprawowana Msza św. w intencji internowanych i odbędzie się promocja książki o tragedii, która dotknęła mieszkańców.

Piotr Basan z kolei mówił o obozie przejściowym w Łabędach, stworzonym w domach mieszkalnych, skąd wyrzucono ludzi i gdzie jednorazowo przebywało 5 tys. mężczyzn.

W najbliższym czasie IPN Katowice zaprasza jeszcze na spotkania w Nakle, Katowicach i Tarnowskich Górach.

Program:

• 28 stycznia o 17.00, Centrum Kultury Śląskiej Pałac w Nakle Śląskim (ul. Parkowa 1) – dyskusja „Tragedia Górnośląska – pamięć wspólnoty” oraz pokaz filmu dokumentalnego „Przemilczana tragedia”  w reż. Adama Turuli
• 29 stycznia–20 lutego,  Miejski Dom Kultury „Bogucice-Zawodzie” w Katowicach, przy ul. Markiefki 44 – Wystawa „Deportacje Górnoślązaków do ZSRR w 1945 r.”
• 30 stycznia, Muzeum w Tarnowskich Górach – Dzień Pamięci o Tragedii Górnośląskiej. Od 11.00 wykłady: dr Kornelia Banaś (IPN Katowice) – „Deportacje do Związku Sowieckiego”, dr Krzysztof Gwóźdź (Muzeum w Tarnowskich Górach) –  „Wysiedlenie ludności niemieckiej z powiatu tarnogórskiego w 1945/1946”; o 17.00 – Sebastian Rosenbaum (IPN Katowice) – „Deportacje do Związku Sowieckiego”, dr Krzysztof Gwóźdź – „Wysiedlenie ludności niemieckiej z powiatu tarnogórskiego w 1945/1946”. Wykładom towarzyszyć będzie prezentacja filmu na temat obozu w Lasowicach autorstwa Alicja Schatton.

  Uczestnicy spotkania w DWPN w Gliwicach Klaudia Cwołek /Foto Gość