W Tygodniu Modlitw o Jedność Chrześcijan studenci studiów podyplomowych "Ikonopisarstwo. Studium chrześcijańskiego Wschodu" zapraszają do obejrzenia wystawy ikon dyplomowych.

Od poniedziałku, 19 stycznia ikony prezentowane są w hallu auli Wydziału Teologicznego UO (Opole, ul. Drzymały 1a). Są to ikony, nad którymi ikonografowie pracowali zarówno indywidualnie, jak i grupowo.

Ikony zaprezentowane w pierwszej części wystawy zostały wykonane przez kilkuosobowe zespoły ikonopisarzy. Każda z nich ma wymiary 1 m na 1,35 m. Są to ikony należące do cyklu 12 Wielkich Świąt, stanowiącego jeden rząd ikonostasu.

– Nie byliśmy w stanie napisać wszystkich 12 ikon, ponieważ studentów było tylko 30. Myślę, że następną część cyklu będziemy pisać za rok, w kolejnej edycji studiów ikonopisarskich – mówi ks. dr hab. Dariusz Klejnowski-Różycki, który oprowadzał po wystawie, opowiadając o poszczególnych ikonach.

Pierwsza z ikon to Narodzenie Bogurodzicy. Widzimy, jak św. Anna leży na łożu. Dopiero co urodziła Najświętszą Maryję Pannę, która przedstawiona jest tutaj jako dorosła kobieta z trzema gwiazdkami. Oznaczają potrójne dziewictwo Maryi, że była dziewicą przed, w trakcie i po porodzie Jezusa Chrystusa. Na ikonie mamy też św. Joachima, który nachyla się nad kołyską, oraz służące pomagające św. Annie. – W Biblii nie odnajdziemy informacji na temat narodzin Najświętszej Maryi Panny, ale wiedzę tę czerpiemy z Apokryfów, które są jednym z istotnych źródeł dla ikonopisarzy. Ponieważ ikony przekują nam także te elementy Tradycji Kościoła, które nie są spisane w Biblii – tłumaczył ks. Klejnowski-Różycki.

Obok ikony Narodzenia Bogurodzicy ustawiona została ikona Wprowadzenia Najświętszej Maryi Panny do świątyni. Kapłan Zachariasz wita Maryję. Towarzyszą jej Joachim i Anna oraz dziewice z płonącymi świecami. – Na tej ikonie widać różne ręce, które ją malowały. Gdy popatrzymy na szaty poszczególnych postaci, to są one odmiennie stylistycznie i kolorystycznie wykonane – wskazywał ks. Klejnowski-Różycki.

Z kolei w ikonie Wjazdu Pana Jezusa do świątyni, zachęcał, by spojrzeć na przedstawione abstrakcyjnie góry. Są to wyżyny serca ludzkiego, na które człowiek wznosi się, kontemplując ikonę. W ikonach wszystko jest zgeometryzowane, przedstawiając świat idealny, a nie taki, jakim widzą go oczy.

– Bardzo interesująca w swojej teologii jest ikona Zesłania Ducha Świętego, ponieważ przedstawia w Wieczerniku postać, która wygląda jak król. Jest to jednocześnie król Dawid, który w Pięćdziesiątnicę urodził się i zmarł, jest to też jednocześnie Melchizedek, zapowiadający kapłana, który po wiekach nadejdzie i będzie się wyłaniał z wieczności. Trzyma w ręku zwój z dwunastoma artykułami wiary, które trzymają w rękach także wszyscy Apostołowie – opowiadał ks. Klejnowski-Różycki. Wyjaśniając, że wśród 12 przedstawionych Apostołów jest również św. Paweł, a którego przecież w Wieczerniku nie było. – Wierzymy, że św. Paweł działał tak samo pod natchnieniem Ducha Świętego, jak pozostali Apostołowie, że otrzymał tego samego Ducha, co oni w Wieczerniku – tłumaczył, podkreślając też, że w przekazie biblijnym mamy mowę o Maryi obecnej w czasie Zesłania Ducha Świętego. – Przedstawia ją Róża Duchowna z siedmioma płatkami darów Ducha Świętego. W ten sposób podkreślone zostało, że Maryja w zasadzie nie potrzebowała takiego zesłania Ducha Świętego jak Apostołowie, ponieważ pełnię Ducha Świętego już otrzymała w Zwiastowaniu. Ciekawy zabieg, żeby kogoś wyeksponować, nie umieszczamy go w ogóle. To jest w ikonie możliwe, ponieważ ikona nie ma zamiaru narratywnie opowiadać tego, co się wydarzyło, ale przekazać to, w co wierzy Kościół – wyjaśniał ks. Klejnowski-Różycki.

Na wystawie znalazły się również ikony: Podwyższenie Krzyża Świętego, Zaśnięcie Bogarodzicy, Wniebowstąpienie Pańskie oraz jeszcze nieukończona ikona Chrztu Pańskiego, która przedstawia Pana Jezusa wchodzącego w głębiny Jordanu, by podeptać szatana.

Wystawę zakończy sympozjum ekumeniczne, które odbędzie się w sobotę 24 stycznia w hallu auli Wydziału Teologicznego UO.

Plan sympozjum:

• 14.00 – ks. dr hab. Dariusz Klejnowski-Różycki: "Godność ikonografa", "Wprowadzenie do prezentowanych ikon";
• 14.30 – ks. prof. dr hab. Piotr Jaskóła: "Ekumeniczny wymiar ikony";
• 15.00 – ks. mgr Wojciech Lippa: "Recepcja ikony współcześnie";
• 16.00 – zamknięcie sympozjum i wystawy.