Duszpasterz i badacz lokalnej historii

Książka o ks. Karlu (Karolu) Urbanie poświęcona jest życiu i posłudze kapłana, który prawie 25 lat był proboszczem w Sadowie, kochał śląską ziemię i był nietuzinkową postacią.

Okładka publikacji

Rok temu minęła 100. rocznica jego śmierci. – Kapłan ten, o niemiecko-czeskich korzeniach, wywodził się z rodziny nauczycielskiej, która z każdym pokoleniem wrastała w śląski i polski pejzaż Górnego Śląska. Wzorem ojca – Carla Urbana – przez całe życie badał historię lokalnych społeczności, szczególnie tych położonych na północnych rubieżach Górnego Śląska. Spod jego pióra wyszły pozycje poświęcone m.in. dziejom tamtejszych szlacheckich rodów, dawnym pieczęciom górnośląskich miejscowości czy też dziejom lokalnych osad, przeplatanych licznymi legendami i opartych na badaniach źródłowych. Ks. Urban pozostawił po sobie teksty poświęcone takim miejscowościom jak Sadów, Koszęcin, Cieszowa, Strzebiń, Lubliniec – mówi ks. dr hab. Piotr Górecki, autor monografii, wykładowca historii Kościoła na Uniwersytecie Opolskim.

Swoją książkę zredagowaną z pełnym aparatem naukowym, a równocześnie napisaną z pasją i edukacyjnym talentem, podzielił na trzy części. W pierwszej przedstawił ciekawe koleje życia ks. Urbana, a w kolejnej główne płaszczyzny jego naukowych dociekań i badań. Do dziś możemy podziwiać liczne głazy narzutowe z epoki polodowcowej, które wraz ze swoimi wiernymi stawiał w miejscach szczególnie ważnych dla dziejów lokalnych społeczności (Głogówek, Olszyna, Sadów). Ponieważ ks. Urbanowi nie było dane opublikować wszystkich wyników swoich badań (z powodu wybuchu I wojny światowej, później zaś powstań śląskich, plebiscytu i powojennej biedy), ks. Górecki w trzeciej części zamieścił jego wybrane teksty, dokonując ich tłumaczenia na język polski i opatrując bogatym komentarzem. Całość zawiera ponad 70 ilustracji. W książce znajduje się także aneks autorstwa Macieja Mischoka pt. „Sadów – historie niezwykłe”.

„W dzisiejszej dobie globalizacji dawne małe ojczyzny nie utraciły na znaczeniu. Wprost przeciwnie, dają nam one, pielgrzymom tego świata i obywatelom, których nie dzielą już polityczne ani narodowe granice, poczucie własnej tożsamości, bogactwa kulturowego i całego zasobu wartości, jakie ubogacają nasze wnętrze i decydują o naszym otwieraniu się na to, co nowe. Głęboko ufam, że właśnie takie odczucia towarzyszyć będą czytelnikom w zaproponowanej przeze mnie lekturze. Wszystkim, którzy przyczynili się do powstania książki, składam tą drogą również serdeczne podziękowania” – napisał ks. Górecki we wprowadzeniu.

Książka ukazała się w Wydawnictwie Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego w serii „Z Dziejów Kultury Chrześcijańskiej na Śląsku”. Będzie promowana przy okazji odpustu parafialnego św. Józefa w Sadowie (5 maja), odpustu i jubileuszu 300. rocznicy poświęcenia obecnego kościoła Trójcy Świętej w Koszęcinie (26 maja) i odpustu Najświętszego Serca Pana Jezusa w Koszęcinie. Będzie wtedy możliwość jej kupienia.

Ks. Piotr Górecki. „Ks. Karl (Karol) Urban (1864–1923) – górnośląski duszpasterz, badacz lokalnych dziejów”. Opole, 2024.