Smak Karmelu – rozwijająca się od kilku lat inicjatywa szkoły modlitwy, dotarła także do Zabrza. W kaplicy karmelitanek misjonarek na Zandce rozpoczął się w październiku cykl spotkań, które prowadzi o. Marcin Wojnicki, młody karmelita z Krakowa.

– Każdy zakon ma jakiś charyzmat, przestrzeń działalności, która jest szczególnie ważna, coś w rodzaju specjalizacji. I tak jak dominikanie są zakonem kaznodziejskim, bonifratrzy zajmują się leczeniem chorych, tak tym, co wyróżnia Karmel, jest modlitwa. I stąd Szkoła Modlitwy Karmelitańskiej. Chcemy się podzielić tym, co dla nas jest szczególnie ważne, i tym, co u naszych świętych można znaleźć – mówił do uczestników pierwszego spotkania. Zapowiedział, że wiele będzie zwłaszcza o św. Teresie od Jezusa i św. Janie od Krzyża, mistrzach, którzy zostawili dużo pięknych tekstów o modlitwie. Jednak nie o budowanie kultu tych świętych chodzi, ale o wejście na drogę, którą pokazali, a także o uczenie się na ich błędach, które popełniali, i do których się przyznawali, pamiętając przy tym, że w centrum jest zawsze Ewangelia.

Punkt wyjścia

Przybliżając istotę modlitwy, o. Marcin zaproponował najpierw kilka pytań, które mogą być pomocą do weryfikacji własnych wyobrażeń o niej.

– Czy chodzi mi o to, że chcę być z Bogiem, czy chcę rozwinąć własne życie duchowe, a może chcę sobie coś poukładać, przepracować na modlitwie lub zdobyć jakąś wiedzę o Bogu, albo coś od Boga uzyskać na zasadzie targu wymiennego? – mówił. Zwrócił uwagę, że na modlitwie możemy Pana Boga używać jako narzędzia do spełniania własnych planów. A możemy też modlić się jedynie z poczucia obowiązku, bo „tak trzeba”, bo tak zostałem wychowany. Tymczasem modlitwa jest przede wszystkim obecnością przed Bogiem, świadomością, że On jest.

Sednem pierwszego spotkania szkoły była analiza jednej z najpiękniejszych definicji modlitwy autorstwa św. Teresy od Jezusa, zawartej w „Księdze Życia”, którą o. Marcin przytoczył we współczesnym tłumaczeniu.

„Modlitwa myślna według mnie to nic innego, jak tylko pielęgnowanie relacji przyjaźni, podczas częstego przebywania sam na sam i rozmawiając z Tym, o którym wiemy, że nas kocha” – cytował.

– Możemy mówić, że relacja z Bogiem jest jak relacja z przyjacielem, jak relacja z ojcem, jak relacja z oblubieńcem. Te porównania coś wyrażają, coś nam mówią, przede wszystkim budzą w nas pragnienie takiej relacji, w której jesteśmy całkowicie przyjęci. Cała reszta, wszystko to, co na modlitwie robimy, wszystkie techniki, wszystkie metody mają sens o tyle, o ile nas do tego doprowadzają. Czyli do świadomości, że jesteśmy wobec Kogoś, kto nas całkowicie kocha, kto nas stwarza i podtrzymuje w istnieniu – komentował.

Zaznaczył, że św. Teresa używała bardzo mocnych słów, gdy krytykowała pobożność bezmyślną, np. recytowanie formułek bez zastanawiania się, co one znaczą, czemu służą, przy pomijaniu tego, co istotne – czyli świadomości, że jest Ktoś, do kogo się zwracamy, Ktoś, komu bardzo na nas zależy, i na Kim nam bardzo zależy. I dlatego wchodzimy w tę relację.

– Modlitwa to przede wszystkim kwestia serca, a nie myślenia. To jest błąd, w który często możemy wpaść, uważając, że modlitwa jest tym, co sobie o Panu Bogu myślimy. Przychodzimy na modlitwę i „odprawiamy nasze rozmyślanie o Panu Bogu”. Ale można o Nim całą godzinę myśleć, ani razu nie uświadamiając sobie, że On faktycznie jest obok – podkreślił karmelita. Przestrzegał też przez koncepcją modlitwy sterylnej, czymś w rodzaju pobożnej dyplomacji, w której mówimy Bogu tylko to, co dobre i miłe. Tymczasem jest w niej miejsce zarówno na to, co radosne, jak i na to, co smutne. Dlatego nie należy bać się gniewu, lęku, żalu, buntu, oschłości czy pustki.

Na kolejnym listopadowym spotkaniu będzie można usłyszeć więcej m.in. o metodzie modlitwy, która na początku drogi wchodzenia w relację z Bogiem jest potrzebna, ale do niej się nie sprowadza. Bo im bardziej modlitwa się rozwija, tym bardziej się też upraszcza, staje się głębsza, a my tym większy pokój w niej odnajdujemy. Przy czym – podkreśla karmelita – to Bóg nadaje tempo. Najważniejsza jest świadomość, że On jest, i że łączy nas wzajemna miłość. To takie proste, ale uczymy się tego przez całe życie.

Więcej propozycji

Osiem comiesięcznych spotkań Szkoły Modlitwy Karmelitańskiej to inicjatywa o. Marcina Fizi, którego o. Marcin Wojnicki zna z seminarium. Chodzi w niej o to, żeby z propozycją wyjść na zewnątrz, aby jak najwięcej osób mogło posmakować, czym jest Karmel, niekoniecznie wyjeżdżając do odległego klasztoru. Program ramowy spotkań jest zawsze taki sam: Eucharystia, konferencja i wspólna modlitwa z prowadzeniem. W tym roku kolejna edycja SMK rozpoczęła się w trzech miejscach – w Rudzie Śląskiej, Bielsku-Białej i Zabrzu.

Spotkania szkoły to część szerszego projektu „Smak Karmelu”, który obejmuje także inne propozycje. Najbardziej angażującą są cztery etapy kilkudniowych rekolekcji w Wadowicach. Są one czasem wyciszenia i bycia offline, konferencji, możliwości rozmowy duchowej i wspólnego doświadczania modlitwy. Można też zapisać się do newslettera, który pomyślany jest jako stała pomoc w modlitwie wewnętrznej. Odbiorcy codziennie rano otrzymują kilka krótkich pytań dotyczących Ewangelii. Ponadto stworzony został podcast, na który składają się rozmowy z osobami, które znają się na duchowości i żyją nią na co dzień, dotyczące życia wewnętrznego i relacji z Bogiem. Aplikację oraz podcast (dostępny na Youtube, Spotify, Google Podcasts i Apple Podcasts) można znaleźć w sieci. Więcej na stronie smakkarmelu.pl.

Najbliższe spotkania

Kaplica karmelitanek misjonarek; Zabrze, ul. Ks. Norberta Bończyka 25. 16 listopada – metoda modlitwy wg św. Teresy od Jezusa. 7 grudnia – przygotowanie bliższe do modlitwy. 15 lutego – rozproszenia a modlitwa. 21 marca – trzy filary modlitwy: miłość bliźniego. 18 kwietnia – trzy filary modlitwy: wyrzeczenie. 16 maja – trzy filary modlitwy: pokora, czyli poznanie siebie. 20 czerwca – Praktyka Bożej obecności. Jest to cykl tematyczny, ale można przyjść także na wybrane spotkanie. Rozpoczęcie Eucharystią o 18.00.