Pierwsze wzmianki o święcie, wyrażającym cześć dla początku ziemskiego życia Maryi, pochodzą już z IV w. Obchód liturgiczny 8 września na chrześcijańskim Zachodzie ustanowił papież Sergiusz I w 688 r. Najsilniejszy rozwój kultu Narodzenia NMP to XIII i XIV w., gdy dzień ten zyskał rangę uroczystości. Papież Innocenty IV w 1243 r. wprowadził jego oktawę, a Grzegorz XI w 1378 r. wigilię (zniesione przez Piusa XII w 1955 r., odkąd obchodzony jest jako święto). Dlatego nie dziwi fakt, że właśnie na przełomie XIII i XIV w. nadawano kościołom to maryjne wezwanie.


Ze średniowiecznym rodowodem


Nie inaczej jest w przypadku trzech przykładów z diecezji gliwickiej: Żyglina, Bojkowa i Szałszy. Wprawdzie pierwotne świątynie w tych miejscach nie przetrwały, ale ów średniowieczny patronat trwa do dziś.