Obchody Tragedii Górnośląskiej 1945 roku

W sierpniu ub. roku radni Sejmiku Województwa Śląskiego podjęli uchwałę o ustanowieniu 2025 Rokiem Tragedii Górnośląskiej, z kolei 8 stycznia senatorowie przez aklamację podjęli uchwałę w 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej, w której Senat oddał cześć pamięci represjonowanej przez Armię Czerwoną, a następnie przez komunistyczne władze Polski ludności cywilnej Górnego Śląska. Podobną uchwałę 13 stycznia jednogłośnie podjęła Rada Miejska w Bytomiu.

Program obchodów 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej w regionie jest wyjątkowo bogaty. Oto niektóre wydarzenia:

15 stycznia o 18.00, Pałac w Miechowicach w Bytomiu (ul Dzierżonia 30) – Rok zerowy. 1945 na Górnym Śląsku. Spotkanie z Sebastianem Rosenbaumem (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Katowicach), który przedstawi panoramę wydarzeń zimy i wiosny 1945 roku. W drugiej części odbędzie się dyskusja wokół świeżo wydanej książki dr. Dariusza Węgrzyna (Śląskie Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach) „Internirung”, która jest pierwszą naukową monografią deportacji Górnoślązaków do Związku Sowieckiego. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Instytut Pamięci Narodowej. Podczas spotkania będzie możliwość nabycia publikacji. Wystawę, przygotowaną przez IPN „Koniec i początek. Rok 1945 na Górnym Śląsku” będzie można oglądać do 30 stycznia. Więcej: palacwmiechowicach.pl.

19 stycznia – obchody Ziemi Gliwickiej. Program: 16.00 – złożenie kwiatów przy Pomniku Gliwiczanom Ofiarom Wojen i Totalitaryzmu (park Chopina w Gliwicach), 17.00 – Msza św. w katedrze,18.00 – w Centrum Edukacyjnym im. św. Jana Pawła II (obok katedry) - spektakl teatralny pt. „Musza Wōm coś pedzieć” wykonaniu uczniów i nauczycieli Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 13 z Gliwic.

25, 26 i 28 stycznia, Duża Scena Teatru Miejskiego w Gliwicach – spektakl „Dziki Wschód” Przemysława Pilarskiego w reżyserii Jerzego Jana Połońskiego.

Obchodom będą towarzyszyły czytania performatywne w wykonaniu aktorów gliwickiego teatru wstrząsających relacji osób, będących świadkami wkroczenia Armii Czerwonej do Gliwic w styczniu 1945 roku.

25 stycznia o 17.00 w Pałacu w Miechowicach w Bytomiu (ul Dzierżonia 30) odbędzie się prelekcja poświęcona działaniom wojennym, prowadzonym na terenie Miechowic w styczniu 1945 roku. Wygłosi ją historyk Dariusz Pietrucha, prezes Stowarzyszenia na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium”. O 18.00 obędzie się tam na koncert Lecha Dyblika, aktora teatralnego, filmowego i telewizyjnego, który w swoim dorobku zawodowym ma wiele ról w polskich, ale także i zagranicznych produkcjach.

26 stycznia o 14.00, skwer Ofiar Tragedii Górnośląskiej w Bytomiu-Miechowicach - złożenie kwiatów pod pomnikiem upamiętniającym tysiące ofiar tej tragedii. A o 14.30 rozpocznie się Widowisko Historyczne „Walki o Miechowice 1945” (ul. Stolarzowicka – Kasztanowa).

26 stycznia o 15.40, parafia św. Michała Archanioła w Żernicy – na cmentarzu złożenie kwiatów na pomniku internowanych i deportowanych mieszkańców Żernicy i Nieborowic oraz Msza św. o 16.00 w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego. 

A w Gościu Gliwickim nr 3. na niedzielę 19 stycznia opublikujemy artykuł pt. "Tragedia Górnośląska", autorstwa Bogusława Tracza, historyka, doktora nauk humanistycznych, pracownika Biura Badań Historycznych katowickiego oddziału IPN. Zapraszamy do lektury!