Pontyfikat papieża Franciszka jest dość mocno ukierunkowany na szeroko pojętą ekologię, która – poza wskazówkami wybranych świętych czy dość ogólnymi wezwaniami do troski o piękno stworzenia – nie była wcześniej tak wyraźnie akcentowana w nauczaniu Kościoła. O koniecznych działaniach w aspekcie ochrony środowiska naturalnego w szczególności traktuje druga, szeroko komentowana encyklika Ojca Świętego Laudato si’. Właśnie w odpowiedzi na jej przesłanie, z inicjatywy polskiego oddziału międzynarodowej organizacji Światowego Ruchu Katolików na rzecz Środowiska, powstał program „Zielone parafie”. Od niedawna uczestniczy w nim parafia św. Jana Nepomucena w Lisowicach koło Lublińca.

Deszczówka dobra na wszystko

W skierowanej do „wszystkich ludzi dobrej woli” encyklice papież wskazuje na głęboki kryzys ekologiczno-społeczny i apeluje o podjęcie pilnych działań przeciwko zagrożeniom i niesprawiedliwości związanymi ze zmianą klimatu oraz degradacyjną działalnością człowieka, by chronić ubogich i przyszłe pokolenia w świecie, który wszyscy współtworzymy. To wezwanie przyświeca misji powołanego przed sześcioma laty Światowego Ruchu Katolików na rzecz Środowiska, który skupia ponad 900 katolickich organizacji z całego świata, a encyklika Laudato si’ jest jego dokumentem założycielskim. W promowaniu działań na rzecz klimatu polscy działacze ruchu zdecydowali się wskazać na parafię, która – jak tłumaczą – „jest wyjątkową wspólnotą, centrum duchowej i społecznej integracji, odwiedzanym każdego tygodnia przez kilka, a nawet kilkanaście tysięcy osób”. Jest bowiem jasne, że oprócz globalnych, szeroko zakrojonych działań, skierowanych przeciw skutkom kryzysu ekologicznego, ogromne znaczenie mają codzienne wybory i nawyki pojedynczych osób i instytucji, stanowiące przykład dla sąsiadów i większych społeczności, co w konsekwencji przynosi ulgę planecie i życiu. Tak też dzieje się w Lisowicach, gdzie udział parafii w programie wykorzystuje metodę małych kroków do chronienia naszego wspólnego domu. – Co jakiś czas odmawiamy w parafii modlitwę w intencji ochrony środowiska naturalnego, zachęcamy przy różnych okazjach do oszczędzania wody, która jest darem natury, uświadamiamy o szkodliwości śmiecenia, palenia plastików i śmieci – wyjaśnia proboszcz ks. Rafał Wyleżoł. Ponadto w obejściu kościoła i probostwa obficie wykorzystywana jest deszczówka. Woda z dachu garażu zbierana jest do beczki, a ta z pokrycia kościoła służy do zasilania imitacji Wełtawy, nawiązującej do miejsca męczeńskiej śmierci patrona parafii. Przy gwałtownych opadach nadmiar deszczówki jest odprowadzany i nawadnia mini-lasek.

Będziesz miłował, nie hejtował

W ideę zielonej parafii wpisuje się ogród św. Jana Nepomucena za kościołem – również nawadniany w całości wodą odzyskaną z deszczu. Otwarty przed dwoma laty, stał się już bujniejszy, bardziej dorodny. – Różnorodność kwitnących kwiatów i krzewów cieszy oko i nastraja do uwielbiania Boga za piękno stworzenia świata. Mistrz Eckhart powiedział, że gdyby dusza nie potrafiła poznać Boga poprzez piękno stworzenia, świat nie zostałby stworzony! – zauważa ks. Wyleżoł. – Dbając o piękno naszego otoczenia, przyrody, współpracujemy z samym Stwórcą, który jest Panem wszelkiego stworzenia. To ogromny zaszczyt mieć udział w ciągłym projektowaniu, aranżacji świata natury. Z drugiej strony to nasze zadanie, bo Bóg uczynił nas odpowiedzialnymi za świat i przyrodę. Natura była pierwsza. My zastaliśmy ją i jesteśmy od niej zależni. Troska o przyrodę jest ostatecznie troską o nasze dobro i zdrowie – przekonuje proboszcz. Ogród ma jeszcze jedno zadanie. Motto tego miejsca brzmi: „Będziesz miłował, nie hejtował”. Wśród kwiatów i krzewów rozmieszczone są małe tabliczki z cytatami o obmowie, plotkowaniu czy niesłusznym osądzaniu. Malownicze alejki i szumiący cicho strumyk, choć niewielkie w swych rozmiarach, acz bardzo urokliwe, są zatem wezwaniem przeciwko dwóm plagom tego świata – niszczeniu planety i mowie nienawiści.