Syrach o mędrcu

W ramach Dzieła Biblijnego w Tarnowskich Górach Opatowicach odbywają się spotkania, które prowadzi ks. dr Wacław Borek, biblista z Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.

1. Dziś sięgamy po Księgę Mądrości Syracha

Księga czasami jest nazywana Księgą Syracydesa lub Eklezjastyk. Obydwie nazwy mają swoje uwarunkowania historyczne. Pierwsza nazwa związana jest z imieniem i odnosi się do autora – Księga syna Syracha czyli Syracydesa. Druga nazwa odnosi się do zawartości treściowej Księgi, która była wykorzystywana do nauki katechumenów, stąd księga kościelna – Eklesjastyk. Księga ta jest swoistym echem całego ówczesnego Pisma Świętego, czyli Starego Testamentu.

2. Odszukaj i przeczytaj Syr 38,31 – 39,5

Ci wszyscy zaufali swym rękom, każdy z nich jest mądry w swoim zawodzie; bez nich miasto nie będzie zbudowane, a gdzie oni zamieszkają, nie odczuwa się niedostatku. Tych jednak do rady ludu nie będzie się szukać ani na zgromadzeniu nie posunie się na wyższe miejsce. Ani nie zasiądą oni na krześle sędziowskim, ani nie będą znać się na Prawie Przymierza. Nie zabłysną ani nauką, ani sądem, ani się nie znajdą między tymi, co układają przypowieści, ale podtrzymują oni odwieczne stworzenie, a modlitwa ich prac dotyczy ich zawodu. Inaczej rzecz się ma z tym, co duszę swoją przykłada do rozważania Prawa Boga Najwyższego. Badać on będzie mądrość wszystkich starożytnych, a czas wolny poświęci proroctwom. Zachowa opowiadania ludzi znakomitych i wnikać będzie w tajniki przypowieści - wyszukiwać będzie ukryte znaczenie przysłów i zajmować się będzie zagadkami przypowieści. Znakomitościom będzie oddawał usługi i pokaże się przed panującymi. Przebiegać będzie ziemię obcych narodów, bo zechce doświadczyć dobra i zła między ludźmi. Postara się pilnie, by od samego ranka zwrócić się do Pana, który go stworzył, i przed Najwyższego zaniesie swą prośbę. Otworzy usta swe w modlitwie i błagać będzie za swoje grzechy.

3. Czytam i chcę to zrozumieć

Zacytowany fragment opisuje ideał, jakim jest mędrzec. Aby zrozumieć jednak całość wypowiedzi Ben Syracha należy przeczytać obszerniejszy tekst, który zaczyna się w 38,24. W poprzedniej bowiem sekcji autor Księgi przedstawia różne zawody. Czyni to przy pomocy archaicznego rodzaju literackiego, który był znany m.in. w Egipcie. To przedstawienie zawodów i zestawienie ich z postacią uczonego w Piśmie miało na celu zachęcenie młodego człowieka, aby zrezygnował z dobrze płatnego zawodu i zdecydował się na surowe życie pisarza. Pisarz – Biblia Tysiąclecia tłumaczy – uczony w Piśmie, to nie tylko zdolny redaktor tekstów. To intelektualista i pracowity przywódca.

Na początku 38 rozdziału jest także mowa o zawodzie lekarza i jego wiedzy, ale jest to przedstawione w kontekście tzw. nauki o odpłacie. Do czasów Księgi Syracha w chorobach upatrywano karę za grzechy, dlatego bardziej była potrzebna modlitwa i kapłan, aniżeli lekarz. Eklezjastyk zmienia tę wizję doradzając pomoc lekarza, stworzonego przez Boga, aby przynosić ulgę pacjentom.

W satyrze na różne zawody Syrach przeciwstawia czas wolny pisarza (38,24) zajęciom rolnika (38,25-26), rzemieślnika (38,27), kowala (38,28) i garncarza (38,29-30). W jego oczach te zawody są bardzo potrzebne dla życia społecznego, lecz nie dorównują ideałowi, jakim jest mędrzec. Jest to logiczna konsekwencja tego, na co zwracaliśmy już uwagę, że Mądrość znajduje się w Torze. Przestrzeganie Prawa gwarantuje harmonijne życie osobiste, rodzinne i społeczne. Wielu Żydów zafascynowanych splendorem cywilizacji hellenistycznej odchodziło od obyczajów ojców i przyjmowało mentalność nowej ówcześnie cywilizacji, stąd potrzeba zwrócenia uwagi na skarbiec dziedzictwa Izraelitów, jakim była Tora.

Właściwe wykształcenie uczonego w Piśmie obejmuje w pierwszym rzędzie poznanie Prawa i religijnej tradycji Izraela. Potem jest czas na służbę u wielkich i podróżowanie. Temu wszystkiemu musi towarzyszyć modlitwa.

4. Rozumiem i dostrzegam rzeczywistość

• Z różnych raportów analizy rynku pracy wynika, iż najtrudniej znaleźć w Polsce wykwalifikowanych pracowników fizycznych takich jak: elektrycy, cieśle, stolarze, murarze, hydraulicy czy spawacze.
• Ze statystyk podanych przez Krajową Radę Duszpasterstwa Powołań (jest to organ przy Konferencji Episkopatu Polski) wynika, iż na początku kwietnia 2013 roku 4262 mężczyzn przygotowywało się w Polsce do kapłaństwa w seminariach duchownych i zakonnych oraz 501 kobiet, które chcą zostać zakonnicami.

5. Zaproszenie

Jeśli interesuje Cię ta tematyka biblijna, przyjdź na spotkanie Dzieła Biblijnego do parafii Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej, Tarnowskie Góry, ul. Opatowicka 112 (Opatowice), 14 listopada o godz. 19.00, do sali na probostwo. Następne spotkanie 21 listopada.

Ze statutu Dzieła Biblijnego: „Celem Dzieła jest pogłębianie rozumienia Objawienia Bożego zgodnie z nauką Kościoła oraz formacja do duchowości i kultury biblijnej”. Więcej na stronie www.biblista.pl

W diecezji ukształtowało się swoistego rodzaju centrum promieniowania duchowością i kulturą biblijną. Ma ono swą siedzibę przy parafii w Opatowicach. Ks. dr Wacław Borek, który je prowadzi, jest biblistą i teologiem biblijnym (licencjat rzymski z nauk biblijnych otrzymał w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie i doktorat z teologii Biblijnej obronił na Uniwersytecie Gregoriańskim, również w Wiecznym Mieście).